ได้เที่ยว ได้แอ่ว ถือเป็นของของขวัญ เป็นสีสัน เป็นกำไรของชีวิต แต่เที่ยวอย่างไร จะมีความสุข สนุกสนานและเบิกบานใจ เพื่อเดินทางท่องเที่ยวในประเทศไทยของเรา
ก่อนอื่น ควรถามตนเองก่อนว่า ทำไมถึงไปเที่ยว ไปเพื่อผ่อนคลาย ไปดูไปเห็น ไปกินไปถ่ายภาพ ไปเติมพลัง ไปกราบพระขอพร ไปเพราะเขาไปกัน กำลังฮิตติดกระแส หรือไปสัมผัสบรรยากาศ ไปตามความฝัน จินตนาการ ไปเรียนรู้วิถีธรรมชาติ ฯลฯ
ได้คำตอบแรกแล้ว ก็มาดูว่า ต้องการเที่ยวในรูปแบบใด เที่ยวแบบทัวร์ ไปกับครอบครัว ไปเดี่ยวๆ เงียบๆ หรือไปแบบเฮฮาเต็มที่ จะได้เตรียมอารมณ์ เตรียมร่างกาย เตรียมจิตใจ มีใครเดินทางไปด้วย สภาพรถเป็นอย่างไร การเดินทางไปอย่างไร ใครขับรถ ถ้าขับเอง มีคนเปลี่ยนขับไหม ใครป่วยบ้าง
จากนั้นก็วางแผน ประเมินความปลอดภัย ค่าใช้จ่าย หาข้อมูล เช่น สถานที่ท่องเที่ยว ข้อมูลประเพณี วัฒนธรรม สภาพอากาศ ภูมิประเทศ มีหนังสือ มีเว๊บไซต์ใดที่จะให้ข้อมูลได้ โทรไปถามที่ไหน
การเตรียมตัว เสื้อผ้า รองเท้า อุปกรณ์ เครื่องใช้ กระเป๋า หรือเป้ ส่วนสถานที่พัก จะเป็นที่ใดเช่นโรงแรม หรือรีสอร์ท กางเต๊นท์ หรือบ้านเพื่อน โฮมสเตย์ จองอย่างไร ค่าใช้จ่ายอย่างไร หากซื้อเหมาแพคเก็จท่องเที่ยว ตรวจสอบให้ดี เพราะอาจมีเงื่อนไขที่มีข้อยกเว้น เช่น ราคาตามแพคเกจมักยกเว้นช่วงฤดูท่องเที่ยว
การขับรถต้อง เคารพกฎจราจร มีน้ำใจบนท้องถนน อย่าเมา อย่าง่วง ง่วงไม่ขับ อย่าหวังพึ่งกาแฟ หรือเครื่องดื่มชูกำลัง อีกเรื่องที่ทุกคนไม่อยากเจอคือการหลงทาง ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่มักเกิดขึ้น แต่เราควรการเตรียมแผนที่ สำรวจสภาพเส้นทาง เช่น ทางภาคเหนือ มักเป็นเส้นทางบนเขา คดเคี้ยวสูงชัน หากไม่มั่นใจควรใช้บริการรถท้องถิ่น เพื่อหลีกเลี่ยงความเสี่ยง เช่น การขึ้นไปไหว้พระธาตุดอยสุเทพ แทนที่จะขับรถไปเอง ก็อาจใช้บริการรถนำเที่ยวแทน หากไม่ชินเส้นทาง
ควรศึกษาเรื่องราวท้องถิ่น ระเบียบสังคม วัฒนธรรมประเพณี หากไม่เข้าใจวัฒนธรรมท้องถิ่น ก็สามารถไถ่ถาม และมีมารยาทอันดีงาม เราก็หมดปัญหาในเรื่องนี้ ยกเว้นบางแห่งมีข้อห้ามหรือการใช้สัญญลักษณ์ที่มีความหมายไม่เหมือนกัน สำหรับในเมืองไทยไม่ค่อยมี แต่อาจมีสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของคนท้องถิ่นที่เราอาจไม่รู้ ก็ควรสังเกต ซักถาม อ่อนน้อมถ่อนตน แค่นี้ก็ทำให้การเที่ยวสนุก ได้เรียนรู้ประเพณีท้องถิ่น
อุปกรณ์สื่อสารต้องไม่พลาด มือถือ ไอแพดไอโฟนตามอัธยาศัย และต้องไม่ลืม กล้องถ่ายรูป ศึกษาการถ่ายภาพไว้บ้างจะได้ไม่พลาดภาพเด็ดๆสวยๆ สำรองแบตเตอรี่ สำรรองmemory card เวลาถ่ายภาพก็ถ่ายให้หลากหลายมุมมอง บางคนไปเที่ยวที่ไหนก็มีแต่รูปตนเองเต็มพื้นที่ มาถึงบ้านหารูปสถานที่ท่องเที่ยวไม่เจอ การถ่ายภาพในยุคนี้เป็นการบันทึกเรื่องราวการท่องเที่ยวได้มากมายตามสไตล์ของแต่ละคน เพียงแต่บางสถานที่ หากมีข้อห้ามควรเคารพตามกติกา
อาหารประจำถิ่นก็มักเป็นจุดหมายหนึ่งของการท่องเที่ยว เมนูอาหารพื้นเมืองเป็นเสน่ห์ของการท่องเที่ยว บางคนพกพาอาหารสำเร็จมากมาย มีแต่กล่องซองถุงเต็มรถ หากเราเปิดใจลองชิมอาหารท้องถิ่นบ้างก็จะทำให้การท่องเที่ยวมีอรรถรสยิ่งขึ้น เพียงแต่หากเราไม่เคยชินในบางเมนู ก็ควรค่อยๆลองชิมก่อน
ส่วน สถานที่ท่องเที่ยว ควรศึกษาและเคารพกฎ กติกา ข้อห้าม ข้อควรระวังต่างๆ บางคนมีเป้าหมายว่าต้องไปถึงสถานที่เป้าหมายให้เร็วๆ ไม่สนใจต้นไม้รายทาง วิวทิวทัศน์รอบตัวไม่สนใจ มุ่งไปเที่ยวถ้ำก็จะต้องไปถึงถ้ำเท่านั้น อย่างนี้ก็จะเสียดายเสน่ห์ขณะเดินทาง
หาคนท้องถิ่นที่รู้จักไว้บ้างจะได้แนะนำ เกล็ดเล็กเกล็ดน้อย เราอาจได้เที่ยวที่อื่นๆที่อาจไม่อยู่ในแผนเป็นของแถม นอกจากนี้ควรมีการเตรียมเบอร์โทร ฉุกเฉิน หรือแผนฉุกเฉินไว้บ้าง
ที่ขาดไม่ได้คือของที่ระลึก ของฝาก แวะทีซื้อที หากวางแผนดีดี เราจะได้ซื้อของที่ตั้งใจไว้ ได้ซื้อซะที แล้วยังได้ของที่ระลึกหลากหลาย โดยเฉพาะภาคเหนือของเรา มีงานหัตกรรม ของฝากของขวัญมากมายคอยต้อนรับนักท่องเที่ยว
ไม่ว่าท่านจะท่องเที่ยวที่ไหน ขอให้เอาใจเขามาใส่ใจเรา มีอัธยาศัยไมตรี แต่ก็ต้องรู้ทัน อย่าไว้ใจใครง่ายเกินไป และหากมีเรื่องขุ่นเคืองใดระหว่างเดินทางท่องเที่ยวก็ควรขจัดทิ้งไป ให้อภัยกัน ช่วยกันสร้างความรื่นรมย์ในการเดินทางท่องเที่ยว และอย่าทิ้งขยะ ระหว่างทาง อย่าขนขยะไปทิ้งบนดอย รู้จักพับเก็บขยะในรถ ให้มีขนาดเล็ก และเอาไปทิ้งในถังขยะ
ปีใหม่นี้ขออวยพรให้ทุกท่านมี สุขภาพดี มีความสุข สนุกสนาน เบิกบานใจค่ะ
สุภฎารัตน์ สุธีพรวิโรจน์
หมายเหตุ ลงพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ไทยนิวส์ ฉบับวันอังคารที่ .27 ธค 54.คอลัมน์คุ้มครองผู้บริโภค หน้า 7