ทุกวันนี้ เราใช้สารเคมีในห้องน้ำ มากมายหลายชนิด ทำอย่างไรเราจึงจะสามารถลดการใช้สารเคมีในห้องน้ำของเราได้ ซึ่งนั่นหมายถึง ลดค่าใช้จ่ายและลดอันตรายจากสารเคมีด้วย
- เริ่มจากการสำรวจแนวคิดเกี่ยวห้องน้ำว่า เราต้องการห้องน้ำในสภาพอย่างไร กว้าง, สะอาด, ดูเรียบร้อย, หยิบของง่าย ของไม่เยอะ มีราวเกาะ พื้นไม่ลื่นฯลฯ
- จากนั้นก็ทำการ สำรวจสภาพห้องน้ำในบ้านก่อนว่า เป็นอย่างไร พื้นกระเบื้อง อ่างล้างหน้า โถส้วม ฝักบัว เครื่องทำน้ำอุ่น ชั้นวางสบู่ แชมพู สำรวจทุกอย่าง เพื่อจะดูว่าจะสามารถแก้ไขอะไร อะไรควรซ่อมแซม อะไรควรย้ายออกไป ห้องน้ำรกมากเพราะอะไร พื้นลื่นจะแก้ไขอย่างไร หรือจะปรับปรุงอย่างไร เพิ่มเติม ตกแต่งอะไรทีไม่รก สร้างบรรยากาศห้องน้ำสะอาด น่าใช้
- สำรวจสภาพบริเวณหน้าห้องน้ำ รอบห้องน้ำ มีอะไรบดบังแสง สภาพมีความอับหรือมีความชื้นมากน้อยอย่างไร ทางเดินเข้าห้องน้ำมีอะไร
- สำรวจระบบท่อน้ำทิ้ง ถัง มีอะไรที่ต้องปรับปรุงไหม
- เมื่อเราสำรวจแล้ว วางลำดับความสำคัญในการแก้ไขหรือปรับปรุง และทำความสะอาดครั้งใหญ่จากนั้นก็มาปรับความคิดว่า เราจะลดการใช้สารเคมีกันนะ ในบ้านของเรา
เมื่อเราตั้งใจว่าจะไม่ใช้สารเคมีหรือลดการใช้สารเคมี เราก็มาดูเพิ่มเติมว่าจะทำได้อย่างไร
ประการแรก สำรวจพฤติกรรมการใช้ห้องน้ำของทุกคนในบ้าน ว่าใช้ห้องน้ำอย่างไร หากมีอะไรติดขัด อาจต้องกำหนดเป็นกติการ่วมกัน เช่น ทุกคนต้องช่วยกันรักษาความสะอาด อย่าปล่อยให้เป็นหน้าที่ของคนใดคนหนึ่ง หรือรอใช้น้ำยาสารเคมี ถ้าเราทำความสะอาดทุกครั้ง การสะสมของความสกปรกต่างๆ จะแทบไม่มีเลย นี่ก็คือเราลดการใช้สารเคมีได้ระดับหนึ่งแล้ว
ประการที่สอง ดูว่ามีอะไรที่ สามารถใช้ทดแทนสารเคมีได้ เช่น การราดด้วยน้ำร้อน บ้าง ในหนึ่งสัปดาห์ หรือ การใช้น้ำหมักชีวภาพ ซึ่ง ได้ผลทั้งความสะอาดและลดการสะสมของสิ่งปฏิกูลในถัง ลดการอุดตันของท่อน้ำ และจะทำให้ห้องน้ำสะอาด ไม่มีกลิ่นเหม็น ทำเช่นนี้เป็นประจำ เราจะสามารถลดการใช้สารเคมีลงได้แน่นอน
อย่างไรก็ตาม การใช้น้ำหมักชีวภาพ ควรศึกษาให้ดีก่อนใช้ ซึ่งท่านจะทำการหมักเอง หรือซื้อสำเร็จรูปมาใช้ ก็จะมีฉลากหรือคำแนะนำการใช้ แม้ว่าบางสูตรจะมีกลิ่นน้ำหมักมากสักหน่อย แต่เมื่อเจือจางก็จะหมดกลิ่น แต่โดยทั่วไป ถือว่า แม้จะมีกลิ่นหมักบ้าง ก็ไม่เป็นอันตราย ต่างจากกลิ่นหอมของผลิตภัณฑ์ห้องน้ำที่เป็นอันตราย เพราะใช้เพื่อดับกลิ่นสารเคมีอีกทีหนึ่ง เป็นการสร้างภาพว่า ไม่เป็นอันตรายแต่ที่จริงคืออันตรายมาก
ประการที่สาม ใช้กลิ่นหอมธรรมชาติช่วยสร้างความสดชื่นในห้องน้ำ แทนการใช้น้ำยาดับกลิ่น เช่น ใช้ใบเตย จัดวางมุมห้อง เป็นการตกแต่งไปด้วย หรือการใช้มะกรูด ฝานซอยผิวมะกรูดวางในภาชนะ ก็ช่วยให้กลิ่นหอมได้ แต่ห้ามเททิ้งในโถส้วม การใช้ใบชา ก็ช่วยให้ดับกลิ่นได้
ประการสุดท้าย หากเรายังจำเป็นต้องใช้สารเคมี ก็ต้อง อ่านฉลากก่อนซื้อ ใช้ให้ถูกวิธี และจัดเก็บตามคำแนะนำบนฉลาก ซึ่งฉลาก ผลิตภัณฑ์สำหรับห้องน้ำ จะมีเครื่องหมาย
การลดใช้สารเคมีในห้องน้ำ เป็นแนวทางที่ท่านจะดูความปลอดภัยในบ้าน เพราะการใช้สารเคมีสำหรับผลิตภัณฑ์ห้องน้ำ ล้วนมีอันตรายเป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะมีกรดเกลือ มากถึงร้อยละ 15 เป็นส่วนผสม และยังมีสารเคมีอื่นๆ อีกหลายชนิด ซึ่งแม้ว่าจะทำความสะอาดได้แต่ก็กัดกร่อนพื้นผิวของห้องน้ำด้วย และที่สำคัญ ทำให้เราพึ่งพาสารเคมีเหล่านี้ มากเกินไป
พิจารณาลดการใช้สารเคมีในบ้าน อย่างน้อยเริ่มจากในห้องน้ำ
สุภฎารัตน์ สุธีพรวิโรจน์
bangpun@yahoo.com
