บ่ะฝาง,บ่ะผาง คือ มะปราง ให้สีสดจัดจ้านของผลไม้ข้าวของเครื่องทำบุญ เครื่องดำหัวปี๋ใหม่
เราจึงพบเห็นมะปรางในช่วงปี๋ใหม่ เพื่อตระเตรียมดาครัวปี๋ใหม่
บ่ะฝาง หรือบ่ะผาง เสียงสั้นยาว ผ หรือ ฝ ขึ้นอยู่ภาษาถิ่น แต่ไม่ว่าอย่างไร ถ้าถึงปี๋ใหม่ต้องมีในขันครัวตาน ขันเครื่องดำหัว
บ่ะผางก๋ำปอ หมายถึง หวานเปรี้ยวกำลังพอดี
บ่ะผางส้ม หมายถึง รสเปรี้ยว ถ้าต้นไหนเป็นมะปรางเปรี้ยวจะนิยมเอามากินกับน้ำพริก หรือเอามาดอง
บ่ะผางหวาน แน่นอนย่อมต้องหวาน และอร่อย ซึ่งจะพันธุ์ดั้งเดิม เนื้อน้อย เมล็ดใหญ่ และก็มีพันธุ์อื่นๆ มีรสหวานฉ่ำ มีเนื้อมาก เมล็ดเล็ก
บางครั้ง เราา๊จะเจอแฝด กินได้เหมือนกัน แต่พบเห็นก็ดูสนุกๆ
ดาครัวปี๋ใหม่ ไปวัด ไปดำหัว หาบ่ะผางมาใส่เครื่องครัวตวยเจ้า
สุภฎารัตน์
