สงกรานต์ “ป๋าเวณีปี๋ใหม่” เวียนมาอีกรอบแล้ว เตรียมซื้อของกันหรือยังคะ วันนี้มีข้อแนะนำการเลือกซื้อของทำบุญ ดำหัว มาฝากเจ้า
การเลือกซื้อของทำบุญ ควรงดถังเหลืองที่ไม่มีฉลาก ทางที่ดีควรเลือกซื้อของเป็นชิ้นๆ ตาม ที่เราคิดว่าจะนำไปใช้ได้อย่างเหมาะสมสำหรับพระภิกษุ สามเณร หรือใช้ประโยชน์ในวัด หลีกเลี่ยงซื้อสังฆทานที่เป็นกลุ่มยา หลีกเลี่ยงถังเหลืองที่วางใกล้แสงแดด หรือไม่มีฉลาก
สงกรานต์ “ปี๋ใหม่”เป็นโอกาสพิเศษที่มีจารีตประเพณี ในการทำบุญ เราจึงควรศึกษาเพิ่มเติม เพื่อให้การทำบุญของเรา ไม่ใช่การซื้อจากห้างสรรพสินค้า ทั้งหมด มีของทำบุญตามจารีตที่มีอยู่ในชุมชนที่เราสนับสนุน
การดาครัวตานขันข้าว (ดาครัว-หมายถึงการเตรียมข้าวของทำบุญ,ตานขันข้าว -ทำบุญให้ผู้ล่วงลับ)เป็นการทำบุญเฉพาะตัว หรือเฉพาะครอบครัว ที่เราจะทำบุญให้ผู้ล่วงลับ เรามักเลือกอาหารทำบุญที่คิดว่า “ดี” เช่น หมู เป็ด ไก่ ที่เป็นของทอด ของมันของหวาน มากไป เราลองปรับให้เหมาะสม ทั้งความเชื่อความศรัทธาของเรากับความเป็นจริงว่า พระภิกษุและสามเณรคือผู้ฉันข้าวปลาอาหารในขันข้าว เราก็ควรคำนึงถึงสุขภาพของท่านด้วย
การเตรียมเครื่องดำหัว ซึ่งปัจจุบัน เราก็มีให้คุณค่าเครื่องดำหัว ราคาแพงราคาถูกตาม ที่เราพอใจหรือกระแสสังคม เช่น ดำหัวเจ้านาย ต้องซื้อของดีดีมากหน่อย ดำหัวแม่อุ้ยบ้านเหนือบ้านใต้ก็ซื้อเป็นชุดแล้วกัน ซึ่งก็อาจต้องประมาณค่าใช้จ่ายไปด้วย แต่ก็ต้องระวังว่า เรารับไปจะไม่ได้ประโยชน์ ที่จะนำไปใช้สักเท่าไหร่ เพราะปัจจุบันเครื่องดำหัวที่ทำเป็นชุดขาย ก็มักจะจัดแบบถังเหลืองนะแหละคือ มีน้ำหวานเป็นสีๆสีส้มสีแดง บะหมี่ แห้ง ข้าวเกรียบหลากสี ซึ่งที่จริงถ้าเราจัดเครื่องดำหัวที่แม่อุ้ยจะใช้ประโยชน์ได้ก็น่าจะดีกว่า
กลุ่มกระเช้าก็เริ่มจะนิยมเอามาเป็นเครื่องดำหัว แน่นอนว่า ห้ามประเภทอัลกอฮอล์ แต่ก็อาจขาดสีสันของสงกรานต์ไปหน่อย ลองคิดใหม่ประยุกต์ดู อาจจะได้รูปแบบที่เหมาะสมกว่ากระเช้าเหมือนๆกันทุกเทศกาล
ส่วนข้าวของเครื่องสักการะเช่น ข้าวหมิ้นส้มป่อย ตุง ดอกไม้ไปวัด สวยดอก เราก็อาจเตรียมเอง หรือซื้อจากตลาดใกล้บ้าน มีไม่น้อยที่นิยมตัดตุงเอง เยาวชนหลายคนไปเรียนตัดตุงเพื่อเอามาดาครัวไปวัดวันสงกรานต์โดยเฉพาะเลยทีเดียว น่าชื่นชมมาก
การซื้อเครื่องดื่มอัลกอฮอล์ เรื่องนี้ไม่สนับสนุนที่สุด เราต้องช่วยกันรณรงค์สงกรานต์งดเหล้า แต่ก็มีไม่น้อย แอบขาย แอบซื้อ บางคนซื้อตุนเยอะๆ ก็เมากันทุกวัน และอาจลงท้ายด้วยความเศร้าเสียใจก็เป็นได้
กลุ่มอาหาร ขนม เครื่องดื่ม สำเร็จรูป นิยมซื้อกันมาก ขอให้อ่านฉลากให้ดี เพราะช่วงคนซื้อเยอะๆ อาจมีของหมดอายุ ของไม่มีคุณภาพ หรือสภาพกล่องหรือกระป๋องบุบบี้
กลุ่มอาหารทำบุญ ตักบาตร ก็นิยมซื้อมากในเมือง ในขณะที่เขตนอกเมืองหรือชนบทไกลๆ ยังนิยมททำเองปรุงเอง สำหรับการซื้ออาหารสุก มาทำบุญ หรือตักบาตร ต้องระวังเรื่องบูดเน่า เสียง่าย เพราะอากาศร้อน
การวางแผนการซื้อ จะช่วยทำให้เราได้ข้าวของที่เหมาะสม มีคุณภาพ ในทำบุญดำหัว หรือการละเล่น สนุกสนานวันสงกรานต์
ในขณะเดียวกัน การทำบุญ ก็จะทำให้ผู้คนมาทำบุญกันจำนวนมาก ข้าวปลาอาหารในวัดก็มักมีการแจกจ่ายกระจายแบ่งปันให้วัดอื่นๆ หรือชาวบ้านที่ขาดแคลน ส่วนการดำหัว หากได้รับเยอะๆ ก็อาจแบ่งปันต่อ ก็จะได้บุญได้กุศลไปด้วย
อย่างไรก็ตาม หากผู้บริโภคพบเห็นการขายสังฆทานที่ไม่ติดฉลาก ของไม่ติดราคาแล้วขายราคาสูง แอบขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ก็กรุณาแจ้งตำรวจ ,สคบ.,องค์กรผู้บริโภค ,องค์กรท้องถิ่น หรือสื่อมวลชน เพื่อช่วยป้องกันแก้ไขการกระทำผิดกฎหมาย
สุภฎารัตน์ สุธีพรวิโรจน์
หมายเหตุ ลงพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ไทยนิวส์ ฉบับวันอังคารที่ 3 เมษายน 2555
คอลัมน์คุ้มครองผู้บริโภค หน้า 7
