หนังสือสุขภาพในปัจจุบันมีการขยายตัวอย่างกว้างขวาง ทั้งรูปแบบหนังสือที่หลากหลาย ผู้เขียนที่มาจากหลายกลุ่มหลายมุมมอง รวมทั้งเรื่องราวสุขภาพที่ถูกนำเสนอด้วยประสบการณ์หรือเรื่องเล่า และกลุ่มหนังสือที่ใช้สุขภาพนำการตลาด เพื่อโฆษณาสินค้าสุขภาพทั้งทางตรง แฝง และซ่อนเร้น
ไม่เพียงแต่นักเขียนที่มีวิชาชีพหรือมีบทบาทด้านสุขภาพเท่านั้น หากแต่มีนักเขียนเพิ่มขึ้นมากมาย ทั้งนักเขียนที่มีความรู้ มีประสบการณ์ตรง นักเขียนเรื่องเล่า นักเขียนช่วยเรียบเรียง นักเขียนจากโลกออนไลน์ ส่งต่อส่งผ่านซ้ำแล้วซ้ำอีก ตัดแปะแล้วตัดแปะอีก จนข้อมูลอาจไม่สมบูรณ์ มีขาดมีเกินมีการเสริมแต่ง ตัดเรื่อง ทำให้เนื้อหาอาจบิดเบือนหรือไม่ครบถ้วน
ขณะเดียวกันก็มีนักเขียนหน้าใหม่ๆจากชุมชน จากองค์กรต่างๆมากมายที่ต่างนำเสนอเรื่องราวของสุขภาพที่เป็นองค์ความรู้ เป็นภูมิปัญญา เป็นประสบการณ์ที่ทำให้ผู้อ่านได้เรียนรู้ ได้มีระบบคิด ได้มีประเด็นที่สามารถนำมาปรับใช้ ปรับพฤติกรรมสุขภาพ
หนังสือสุขภาพจึงเป็นหนังสือที่หาอ่านได้ง่าย ทั้งหนังสือที่มีการจำหน่าย หนังสือแจกเพื่อการเผยแพร่ความรู้ หนังสือประกอบการประชุมสัมนา หนังสือจากองค์กรสุขภาพที่นำบทเรียนมาบอกต่อผ่านหนังสือ และแจกจ่ายไปยังองค์กรหรือกลุ่มเครือข่าย เพื่อนำความรู้ไปขยายผลและใช้ประโยชน์
มีหนังสือแล้ว มีเนื้อหาสุขภาพที่ดีมีประโยชน์แล้ว มีผู้เขียน ผู้พิมพ์ที่ตั้งใจให้หนังสือสุขภาพช่วยนำทางสุขภาพแล้ว คำถามคือมีผู้อ่านมากน้อยแค่ไหน และผู้อ่าน มีวิธีเลือกหนังสือสุขภาพอย่างไร ได้อ่านหรือยัง หากอ่านแล้วได้ใช้ประโยชน์หรือยัง สามารถแยกแยะข้อมูลที่เป็นข้อมูลดีมีประโยชน์หรือข้อมูลแฝงโฆษณาไหม
เมื่อผู้บริโภคมีปัญหาการซื้อสินค้า การซื้อยา การซื้อผลิตภัณฑ์สุขภาพ การออกกำลังกาย การใช้สมุนไพร การใช้เครื่องสำอาง รวมทั้งเรื่องโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ซึ่งหลายครั้งที่เราบอกว่าปัญหาที่เกิดเพราะเราไม่รู้ ดังนั้นความไม่รู้จึงเป็นอุปสรรคสำหรับสุขภาพด่านแรกของเรา แต่ขณะเดียวกันหากรู้ไม่จริง รู้ไม่ครบ ก็ทำให้มีความเชื่อและค่านิยมผิดเช่นกัน
หนังสือสุขภาพจึงเป็นแนวทางหนึ่งที่จะช่วยให้เราได้รู้เรื่องเกี่ยวกับสุขภาพ โรคภัยไข้เจ็บ การซื้อการใช้ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ การรู้เท่าทันการโฆษณาสินค้าเกี่ยวกับสุขภาพและความงาม การรู้เท่าทันตนเอง ช่วยสร้างค่านิยมที่ดี
การอ่านหนังสือสุขภาพด้วยความตั้งใจ มีสมาธิในการอ่าน มีหลักการวิเคราะห์ มีการเปรียบเทียบข้อมูล ลำดับปัญหาของตนเอง ควบคู่กับข้อมูลสุขภาพ จะช่วยให้การอ่านมีประโยชน์ และที่สำคัญคือความเข้าใจ ความตระหนักรู้ และการลงมือทำ หนังสือสุขภาพจึงจะเป็นตัวช่วยของเราได้เป็นอย่างดี
สุภฎารัตน์ สุธีพรวิโรจน์
